Hội chứng Savant

Người mắc những hội chứng đặc biệt thường mang trong mình những đặc điểm kì lạ hoặc khác với người bình thường như: có những em bé đang ở độ tuổi nhi đồng nhưng lại mang thân hình to cao vạm vỡ, người đầy cơ bắp như lực sĩ, có người không hề biết sợ bất cứ một thứ gì trên đời, có người lại sở hữu cho mình trí nhớ siêu phàm,... tất cả những người như vậy đang mắc phải hội chứng đặc biệt. Những hội chứng đặc biệt đó là: hội chứng "Superman” – bệnh rối loạn Myostatin, hội chứng "không biết sợ” – bệnh Urbach-Wiethe, hội chứng bác học – Savant Syndrome, hội chứng trí nhớ siêu phàm – Hyperthymesia

Hội chứng bác học là một hội chứng hiếm gặp trên thế giới, những người mắc hội chứng này thường sẽ vượt trội hơn người bình thường ở một lĩnh vực nào đó. Tuy nhiên, những người mắc phải hội chứng này thường gặp nhiều khiếm khuyết ở lĩnh vực khác, có thể nói là tâm lý không bình thường, không ổn định hoặc rối loạn về thần kinh.

Thật ra, hội chứng Savant không phải là một rối loạn tâm thần hay bệnh lý nghiêm trọng nhưng lại gây ra những tác động rất lớn tới cuộc sống hàng ngày. Rất ít người biết đến hội chứng hiếm gặp này, thế nên những người có trí thông minh đặc biệt hoặc khả năng ấn tượng thường được gọi là "thiên tài"

 

Người mắc hội chứng Savant có các khả năng lạ thường và độc đáo ở một lĩnh vực nào đó trong cuộc sống. Một số khả năng người mắc hội chứng Savant thường sở hữu là:

• Trí nhớ cực kỳ tốt: Một số người mắc hội chứng có thể nhớ toàn bộ các số điện thoại trong sổ danh bạ, từng câu thoại trong sách hay lịch trình xe buýt… rất rõ.

• Tính toán nhanh: Người mắc hội chứng có thể làm tính nhân, tính căn bậc hai, giải các phương trình phức tạp hay đếm rất nhanh.

• Tính nhẩm lịch: Đây là khả năng nói chính xác một ngày nào đó rơi vào thứ mấy trong tuần. Ví dụ, người mắc hội chứng có thể nói chính xác ngày 17/12/1996 rơi vào thứ Ba hay ngày 18/09/2020 rơi vào thứ Sáu mà không cần xem lịch.

• Khả năng nghệ thuật: Người mắc hội chứng Savant thường có khả năng chơi nhiều nhạc cụ và có thể chơi lại một bản nhạc sau khi nghe chỉ một lần. Rất nhiều người mắc hội chứng Savant có thể vẽ hay điêu khắc rất tốt. Một số người còn có thể vẽ bản đồ của cả một thành phố.

• Khả năng ngôn ngữ: Tuy đây là một khả năng hiếm gặp nhưng cũng có những người mắc hội chứng Savant có thể viết và dịch 15 – 20 ngôn ngữ cũng như có khả năng làm thơ.

Mỗi người mắc hội chứng Savant có thể chỉ có một kỹ năng duy nhất hay phát triển nhiều kỹ năng cùng lúc. Những kỹ năng này thường liên quan tới bán cầu não phải, bán cầu liên quan đến nghệ thuật, thực tế và rõ ràng. Người mắc hội chứng Savant có thể phát triển khả năng của mình rất tốt nếu biết cách tiếp cận đúng đắn về mặt tâm lý.

Hình chụp cộng hưởng từ (chụp MRI) và chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) não bệnh nhân cho thấy bán cầu não phải hoặc bán cầu não trái của có sự thiếu hụt. Não của bệnh nhân cũng thường không chia thành hai bán cầu như người bình thường.

 

Người mắc hội chứng Savant cũng có thể mắc các chứng liên quan sau.

• Hội chứng Asperger: Những người mắc hội chứng Asperger thường có vấn đề với việc xây dựng mối quan hệ và xác định cảm xúc.

• Hội chứng Rett: Hội chứng này ảnh hưởng đến các kỹ năng vận động của người mắc.

• Tự kỷ: Rối loạn này ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ và xã hội. Bệnh nhân có các hành vi lặp đi lặp lại hoặc có vấn đề trong việc giao tiếp.

• Hội chứng Heller: Hội chứng này còn được gọi rối loạn tự kỷ thoái hóa. Bệnh nhân thường có những cơn co giật và khả năng trí tuệ không phát triển.

Trẻ mắc hội chứng Savant cũng thường mắc một số rối loạn phát triển khác ngoài các chứng kể trên.

Chứng Savant có thể do các rối loạn phát triển thần kinh như rối loạn phổ tự kỷ hoặc cũng có thể do chấn thương não. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến của hội chứng Savant:

• Di truyền: Phần lớn những người mắc hội chứng Savant là do di truyền.

• Chấn thương: Các bệnh thoái hóa hoặc chấn thương đầu cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Một số chuyên gia cho rằng các biến chứng trẻ gặp khi mới chào đời sẽ dẫn đến hội chứng Savant.

• Hormone: Nội tiết tố nam testosterone được cho là làm tăng tốc độ phát triển hội chứng ở trẻ sơ sinh. Hormone này cũng ức chế sản xuất hormone oxytocin, một hormone giúp bạn thích nghi với xã hội. Hơn nữa, người ta cho rằng các tế bào thần kinh đột biến cũng chịu trách nhiệm cho hội chứng này.

Bệnh động kinh hay sa sút trí tuệ cũng có thể dẫn đến hội chứng Savant. Các chuyên gia cũng cho rằng nam giới dễ mắc hội chứng này hơn vì nhiễm sắc thể X ở nam giới làm tăng nguy cơ gây hội chứng.

Tuy nhiên, nguyên nhân thực sự của hội chứng Savant vẫn chưa rõ ràng. Đôi khi, hội chứng này có thể được phát hiện khi người bệnh còn nhỏ nhưng cũng có trường hợp tới lớn mới phát hiện bệnh.

Di truyền là nguyên nhân chính gây hội chứng Savant nên những ai có các bệnh tâm lý do di truyền thường có nguy cơ cao. Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

Dị tật bẩm sinh

Có giới tính là nam

Đã từng phải hồi sức sau sinh

Cân nặng khi sinh dưới 2.500g

Có người thân mắc hội chứng Asperger

Từng bị sinh non (thời kỳ mang thai <35 tuần)

Được sinh khi cha mẹ đã lớn tuổi (Cha trên 49 và mẹ trên 40)

Có môi trường sống không thuận lợi dẫn đến đột biến gen và thiếu vitamin D

Những người mắc hội chứng Savant có nhiều triệu chứng có thể quan sát được trong cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể quan sát các triệu chứng của hội chứng Savant như:

– Rối loạn ngôn ngữ

– Không đủ tự tin để giao tiếp bằng mắt

– Có một số cách chuyển động nhất định

– Kém phát triển về thể chất và tinh thần

– Thường ít nói và hay thu mình vào thế giới riêng

– Có những thay đổi bất thường ở các phần khác nhau của não

– Trí thông minh kém nhưng lại rất giỏi ở một kỹ năng nào đó

– Gặp khó khăn trong việc hòa nhập với mọi người cũng như thể hiện suy nghĩ bản thân

Hơn nữa, những người mắc hội chứng Savant cũng thường gặp vấn đề trong các hoạt động bình thường như mặc quần áo, ăn uống, truyền đạt suy nghĩ, mua sắm…

Người mắc hội chứng Savant thường gặp khó khăn trong giao tiếp và hòa nhâp xã hội, gây ảnh hưởng tới cuộc sống hằng ngày.

 

Nguồn:intelligenceispower